Passieve ventilatie
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Passieve ventilatie, ook wel natuurlijke ventilatie genoemd, is een ventilatiemethode waarbij luchtstromen ontstaan door natuurlijke krachten zoals winddruk en temperatuurverschillen, zonder gebruik te maken van mechanische ventilatiesystemen of ventilatoren.
Omschrijving
Deze vorm van ventileren maakt gebruik van het natuurlijke verschijnsel dat warme lucht opstijgt (thermische trek of stack-effect) en van de drukverschillen die door wind rond een gebouw ontstaan (winddruk). Door strategisch geplaatste openingen, zoals ramen, deuren en ventilatieroosters in gevels of daken, kan verse buitenlucht naar binnen stromen en vervuilde binnenlucht naar buiten worden afgevoerd. Natuurlijke ventilatie is energiezuinig omdat er geen elektriciteit wordt verbruikt voor ventilatoren en verbetert de luchtkwaliteit binnenshuis door een constante aanvoer van verse lucht. Het is een eenvoudig te installeren systeem met weinig onderhoud.
Toepassingen
Passieve ventilatie wordt zowel in residentiële gebouwen als in commerciële ruimtes toegepast. In woningen gebeurt dit vaak via ventilatieroosters in ramen of muren, of door het openen van ramen en deuren. Bij de opslag van bepaalde gevaarlijke stoffen, zoals gasflessen met brandbare gassen die zwaarder zijn dan lucht, kan natuurlijke ventilatie worden toegepast om te voorkomen dat gassen zich ophopen. Ook in parkeergarages wordt soms natuurlijke ventilatie toegepast voor ventilatie en rookbeheersing. Het systeem is relatief eenvoudig te installeren, ook bij renovaties.
Verschil met mechanische ventilatie
In tegenstelling tot mechanische ventilatie, waarbij ventilatoren worden gebruikt voor luchttoe- en/of afvoer (systemen B, C, D), is passieve ventilatie volledig afhankelijk van natuurlijke luchtbewegingen (systeem A). Hoewel natuurlijke ventilatie energie bespaart door het ontbreken van ventilatoren, kan er bij ongecontroleerde ventilatie via kieren en spleten aanzienlijk warmteverlies optreden, wat leidt tot een minder aangenaam binnenklimaat. Moderne, goed geïsoleerde en kierdichte gebouwen vereisen vaak een vorm van mechanische ventilatie (zoals systeem C of D) om voldoende luchtverversing te garanderen, omdat natuurlijke luchtstromen hier beperkter zijn. Bij passiefhuizen, die extreem luchtdicht zijn, is balansventilatie met warmteterugwinning (systeem D) vaak noodzakelijk.
Vergelijkbare termen
Natuurlijke ventilatie
Gebruikte bronnen: